KUNST & CULTUUR

Alfabet van de Afgrond

(door Zettie Leeuwenburgh)

Rotterdam - Amper 5 jaar is Jack Prins als hij zonder te kunnen beseffen wat er in het buitenland gebeurt, te maken krijgt met de afschuwelijke gebeurtenissen in Nazi-Duitsland. Zijn prilste jeugdherinneringen voeren hem terug naar de heerlijke wandelingen met zijn moeder en zijn twee jaar jongere broertje Hans in een prachtig stadspark in Antwerpen, als zijn vader repeteerde of optrad met zijn trompet.

Dat de Duitse ´Kristallnacht´ in november 1938 zware gevolgen zou hebben voor het familiegeluk binnen de Joods-Nederlandse familie kunnen alleen zijn vader en moeder bevroeden.

Nog geen jaar later - Jack is dan net 6 jaar - slaat de angst om zijn hart als hij helemaal alleen wordt weggestuurd naar vrienden in Rotterdam, waar hij naar de grote school kan.

¨Je snapt toch wel, dat je moeder en ik deze scheiding binnen ons gezin niet willen, maar het moet gewoon voor onze veiligheid¨, vraagt zijn vader nog, maar Jack kan alleen maar knikken en vlucht vervolgens naar zijn eigen kamertje, waar hij snikkend zijn hoofd onder z´n kussen verstopt!

Al op dat moment begint er een obsessie bij Jack te groeien: ´Ontsnappen´, waarheen... doet er niet toe, zolang je maar uit handen van de Duitsers blijft. Gehoorzaam vertrekt hij naar Rotterdam, waar hij bij muziekvrienden van zijn ouders op De Kaap terecht komt. Daar wordt hij vreselijk gepest door het zoontje en krijgt alleen steun van een ouder zusje.

Namen kan de nu 84-jarige Jack zich niet meer herinneren, maar een leuke tijd is het voor hem zeker niet geweest in het najaar van 1939 in de Rotterdamse wijk Katendrecht. Dolgelukkig was hij dan ook toen zijn vader uiteindelijk met zijn oude band, de Baby Prins Orchestra, vanaf 1 maart 1940 dagelijks kon optreden in het wijd en zijd bekende Pschorr-theater in Rotterdam, en het gezin werd herenigd. Zijn broertje Hans had nog steeds zijn blonde haren. waarop hij eigenlijk een beetje jaloers was. Zelf had hij donker bruin, bijna zwart haar, een kleur die hem tijdens de Tweede Wereld Oorlog steeds in ongevraagde moeilijkheden zou brengen.

Fotobijschrift: De Baby Prins Band van Jack´s vader. (tweede, rechts met zijn trompet).

Voor het eerst wordt er in het huis, dat zijn vader heeft gehuurd van de Rotterdamse bokser Leen Sanders, op de Kruiskade in het hart van Rotterdam een verjaardagsfeestje gevierd. Jack is 7 jaar geworden en krijgt een reusachtige rode brandweerwagen voor zijn verjaardag waar hij superblij mee is. Hij duikt er mee op de vloer en is het gelukkigste kind op de wereld. Dat hij nog geen maand later zijn grootste schat - de rode brandweerwagen - moet achterlaten in Rotterdam en opnieuw gedwongen, doodstil moet verdwijnen uit Rotterdam, weet hij dan nog niet!

Twee dagen na het bombardement op Rotterdam, gaat Jack met zijn verzorgers op zoek naar zijn ouders en zijn broertje Hans. Over de Maasbruggen loopt een hele colonne van mensen, die allemaal willen weten of hun familie de slachting veilig heeft overleefd. Eindelijk aangekomen bij een schuilkelder in de buurt van de Kruiskade, smeekt Jack een beveiliger om naar binnen te mogen. Hij rent de trap af en vindt gelukkig zijn vader, moeder en broertje. Zij hadden zelfs kans gezien om wat geld en kleding mee te nemen uit hun instortende huis. Nog bevend van angst vertellen zij Jack wat er precies is gebeurd.

Tot zijn vader ineens begint te vloeken, en uitroept dat hij zijn trompet is vergeten bij Pschorr, waar hij de vorige avond een optreden had. Papa rent de schuilkelder uit. Bij het zwaar beschadigde Pschorr-theater wordt hij eerst tegen gehouden door Nederlandse soldaten, die het te gevaarlijk vinden om hem door te laten. Na een lange ruzie mag hij toch gaan zoeken. Hij vindt zijn trompet terug midden in de restanten van het theater, en nog onbeschadigd ook.

Het lijkt een voorteken van een lange reeks ontsnappingen, die Jack in veel steden en dorpjes in Nederland moet doorbrengen, steeds gescheiden van de rest van zijn familie. Tijdens zijn vlucht tochten begint hij te twijfelen aan alles en iedereen, ook aan hogere machten.

Het onlangs door Van Coolegem Media in Rotterdam uitgegeven boek - Alfabet van de Afgrond - met alle vluchttochten door Nederland van Jack is ongelooflijk spannend. De nu 84-jarige Jack Prins, die op latere leeftijd naar Israel en Amerika gaat, zal nog veel nuttig ´stof´ doen opwaaien. Zijn verhalen zijn een vette aanrader voor de vakantie!

Foto-bijschrift: Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam neemt het eerste boek van Jack Prins in ontvangst. (Foto: PR Blijdorp)